Van zwemvijvers en genocide

Laat me beginnen met kort (voor zover dat nog nodig is) de situatie te schetsen.

Recreatiedomein “De Mosten” is een (kleine, maar populaire) zwemvijver in beheer van de gemeente. De jaarlijkse uitbatingskost hiervan loopt op tot 250.000 euro per jaar, wat het gemeentebestuur te veel vindt. Daarom werd beslist om dit domein van de hand te doen.
Na contacten met verschillende kandidaten bleef er één enkele over die van plan was om rond het domein bungalows neer te planten voor verblijfsrecreatie.

Communicatie

Het hele dossier (trouwens niet het enige) is een aaneenrijging van gebrekkige communicatie van het gemeentebestuur. Zo was er de besloten vergadering na de gemeenteraad van september, waar er mondelinge toelichting werd gegeven aan de gemeenteraadsleden over de stand van zaken en waarbij er gevraagd werd die informatie met de nodige discretie te behandelen. De volgende dag stond diezelfde informatie echter al in het populaire maandblad “De Hoogstraatse Maand”.
Dit lokte reactie uit van omwonenden en de Meerse Dorpsraad. Het college besliste toen om een infovergadering te houden voor deze mensen, maar vergat daarbij de gemeenteraadsleden uit te nodigen.
Op het einde van de gemeenteraad van november werd verteld dat er nog geen definitieve beslissing was genomen, maar dat de raadsleden als eerste geïnformeerd zouden worden. Wederom stond er de volgende dag, deze keer op de website van “het nieuwsblad”, dat de deal afgesprongen was.
Schepen Rombouts wist van niets en het bericht werd in de loop van de dag verwijderd.
Toen er maandag 28/11 toch een definitieve beslissing was, werd er een persconferentie georganiseerd om 22u. De raadsleden kregen die beslissing in hun mailbox om 21u56 en waren vooraf niet op de hoogte van de persconferentie.

Enkele dagen daarvoor had ik het ondertussen bekende filmpje ineengestoken.

Satire

De scène uit de film “der Untergang” is waarschijnlijk één van de meest geparodiëerde filmpjes die er op het internet circuleren. Er zijn versies over het nieuwe parcours van de Ronde van Vlaanderen, het bibliotheekgebruik van UA- en hogeschoolstudenten of over de iPad. Het gaat om een scène waarin Bruno Ganz een Hitler vertolkt die furieus uitvliegt tegen zijn staf.
Op deze tirade worden dan ondertitels geplaatst die niets met de zaak te maken hebben en zo een grappig effect creëren. In dit geval een burgemeester die kwaad is omdat de omwonenden niet geraadpleegd werden in het beslissingsproces rond “de Mosten”

Dé vraag is natuurlijk: “Wordt in dit filmpje Arnold van Aperen vergeleken met Adolf Hitler?”

Hét antwoord daarop is categoriek: “Neen!”

Eerst en vooral gaat het hier om satire, op wikipedia omschreven als:

Een satire of hekeldicht is een kunstvorm waarbij vaak op humoristische wijze maatschappijkritiek wordt gegeven. De kritiek kan geleverd worden via parodie, ironie, sarcasme, pastiche en karikatuur. De doelwitten kunnen personen, tradities, religie, politici, media, normen, waarden, trends zijn.

Toegegeven, een vorm van humor die in ons land weinig bekend is, of slechts op een zeer brave, milde manier bedreven wordt (ik denk bijvoorbeeld aan “alles kan beter”).
Ten tweede is er het filmpje zelf. Zoals eerder gezegd werd deze scène al honderden keren geparodiëerd. Het gaat in de eerste plaats om een scène uit een film, en niet om historisch accuraat beeldmateriaal. De vergelijking met Hitler gaat dus al niet op omdat de ondertitels onder de prestatie van een acteur gezet worden.
Als je het dan toch in een historische context wil zien, is het overduidelijk dat in vergelijking met de systematische uitroeiing van 6 miljoen Joden in wat de één van de grootste genocides uit onze geschiedenis moet zijn, het miscommuniceren rond een gemeentelijk zwemvijvertje een bijzonder banale aangelegenheid is. Het is dan ook net deze groteske tegenstelling waardoor we als weldenkend mens inzien dat het hier om een parodie gaat en er in geen geval de vergelijking gemaakt wordt tussen de twee.
Het belangrijkste aan dit soort parodieën zijn de ondertitels, de scène verdwijnt naar de achtergrond. Het zijn de ondertitels die het verhaal vertellen, niet de geschiedenis die de basis vormt voor de film waaruit deze korte scène geplukt is.
Toegegeven, dat laatste is duidelijker voor de facebook-generatie die dergelijke filmpjes om de haverklap ziet passeren. Een generatie die als voorbeeld van satire ook vertrouwd is met “south park”.
Als laatste punt wil ik ook nog even aanhalen dat ik op het einde van het filmpje duidelijk stel dat ik het college NIET wil vergelijken met de bewindvoerders van het Derde Rijk, een niet onbelangrijk argument waar sommigen blijkbaar al te snel aan voorbij gaan, ze geven namelijk het intentieproces achter het filmpje weer.

Het is dus duidelijk dat de vraag of Arnold van Aperen hier vergeleken wordt met Hitler niet alleen enkel een negatief antwoord kan krijgen. De vraag op zich is al onzinnig, omdat dit filmpje door zijn eigen geschiedenis al niets meer met Hitler te maken heeft.

Zwevend tussen kritiek en aandachttrekkerij

Tot slot dient het ook nog ter sprake gebracht te worden dat in heel de geschiedenis van “de Mosten”, ondanks alle persberichten met weloverwogen argumenten, terechte commentaren en pertinente vragen, de aandacht van de media voor onze verzuchtingen bijzonder klein was.
“Is dit filmpje pure aandachttrekkerij?” Natuurlijk is het dat. De aandacht zou echter niet moeten gaan naar de maker van het filmpje, maar naar het dossier waarover het handelt (en dat dossier is niet de Tweede Wereldoorlog, maar “de Mosten”). De aandacht zou moeten gaan naar de opmerkingen en vragen van de omwonenden, de dorpsraad en de oppositie, die veel te weinig aandacht hebben gekregen, niet per sé in de media, maar vooral binnen het gemeentebestuur.

De enige vergelijking tussen dit filmpje en de werkelijkheid die hout snijdt, is dat er een beslissingsmacht afgebeeld wordt die in een klein kamertje aan besluitvorming doet, zoals ook in Hoogstraten alles in kleine kamertjes besloten wordt en beslissingen net als champignons zo weinig mogelik daglicht krijgen. Maar het feit dat dat overeenkomt, is dan weer toeval. Voor hetzelfde geld speelde de scène zich af in een maïsveld en dan viel ook deze vergelijking in duigen. De kern van het verhaal, namelijk de parodiërende ondertitels, zouden wel nog steeds staan als een huis.


p.s. Op de website van “het Nieuwsblad” vraagt Arnold van Aperen zich af of de hele oppisitiepartij anders wel achter dit filmpje staat. Daarop is het antwoord: “ja”. Er is binnen onze partij een inhoudelijke discussie gevoerd tussen redelijke mensen met rationele en emotionele argumenten en er is besloten het filmpje te publiceren. Dat het wat vroeger dan gepland openbaar werd gemaakt ligt dan weer aan jullie abrupte timing.

p.p.s. In hetzelfde artikel vraagt hij aan de maker van dit filmpje om uit de anonimiteit te treden. Op “Youtube” staat dat de uploader een zekere “Gertemans” is. Als je dan ziet dat hij maar twee filmpjes online heeft staan: dit en een filmpje van de opstartreceptie van sp.a Hoogstraten en weet (en in een kleine gemeente als Hoogstraten weet je dat natuurlijk) dat de voorzitter van die partij Gert Thielemans is, moet het toch wel duidelijk zijn. Dat heb ik noch de partij trouwens ooit willen wegsteken.